Ressam : Marc Chagall (1887-1985)
Resmin Adi : The Fiddler – Kemancı (1912-13)
Nerede. : Stedelijk Museum, Amsterdam, Hollanda
Boyutu : 188 cm x 158 cm
Beyaz Rus dışavurumcu ressam Marc Chagall’ın asıl adı Moishe Shagal’dı. Bir Rus Yahudisi olarak birinci ve ikinci dünya savaşlarının göbeğinde Avrupa’da çok zor zamanlar geçirdi, hayatta kalması bile bir mucizeydi. Belarus’un biraz daha korunmuş, masalsı bir şehri olan Vitebsk’de doğdu, büyüdü.
Ressam olmak için herhangi birinden daha zorlu bir yolu geçmesi gerekiyordu, sanat okulları Yahudilere yasaktı, rüşvetle girdi okudu. St.Petersburg’da oturma izni gerekiyordu, izin bittiği anda kendini dayak yemiş hapiste buldu. Çare Paris’e kaçmaktaydı, hem resim yapmak için ilham vericiydi, hem de kimsenin oturma izni sorduğu yoktu. İsmini burada biraz daha rahat yaşamak için değiştirdi; artık o ressam Marc Chagall’dı.
Vitebsk’e döndüğünde aşkı Bella ile evlendi. 1. Dünya Savaşı sonrasında Rusya’daki devrim ona umut vermişti, sanatının destekleneceğini umut ediyordu. Önce güzel sanatlar komiseri ilan edildi, sanatın gelişmesi adına yapacak çok şeyi vardı, ama çok geçmeden kendini Yahudi yetimhanesinde resim öğretmeni olarak buldu. Rusya değişmemişti, O’na dar geldi. Bella ile Paris’e taşındılar. Chagall, Fransız vatandaşı oldu.
2. Dünya Savaşı patlak verince canlarını zor kurtarıp kendilerini Amerika’ya attılar. Savaş bitince geri döneceklerdi ama Bella 1944’te bir virüs kaptı ve aniden vefat etti. 9 ay resim yapamadı, hayat ışığı sönmüştü. Fransa’ya dönmeden önce bir kadınla birlikte oldu, çocukları oldu ama özgürlüğü için Amerika’da da olsa, Fransız vatandaşlığına da geçse o bir Rus’tu. Bir başka Rus göçmeni ile evlendi.
Chagall’ın renk kullanımı çok güçlüydü, resimlerindeki öğeler fovizm ya da kübizm akımına çağrışımlar yaptı. Picasso, Matisse öldüğünde, renklerin artık Chagall’a emanet olduğunu ilan etmişti. Savaşların göbeğinde, can pazarında da yaşasa, hayat arkadaşını da kaybetse, onun resimleri hep çocukluğundan, Ona göre masal diyarı olan Vitebsk’ten hayat dolu çağrışımlardı. Kemancı resmi, ünlü “Damdaki Kemancı” müzikalinin esin kaynağı oldu.
Chagall 97 yaşında Fransa’da vefat etti.
Günde 1 Resim, 51. gün, 16 Nisan 2011
Sevgiler, Oylum Yüksel
