Ressam : Piet Mondrian (1872-1944)
Resmin Adi : Broadway Boogie Woogie (1942-43)
Boyutu : 127 cm x 127 cm
Hollandalı ressam Mondrian, kendi terimi olan Yeni-plastisizm akımın öncüsüdür. Sadece dik açılar ve 3 temel renk olan kırmızı, mavi ve sarının kullanıldığı akımdır. Bu akımdan De Stijl olarak da bahsedilir, sebebi aynı dönem bu isimle yayınlanan derginin, sadece Yeni-plastisizm sanatlara yer vermesi, resim dışında, mimari tasarımları da içeriğinde konu edinip, bu akımı daha geniş kitlelere tanıtmasıdır.
Mondrian’ın babası ilkokul öğretmeniydi, aynı zamanda çizim dersleri veriyordu. Mondrian, resme ilgisini keşfettiğinde doğal olarak ailesinden destek gördü. 20 yaşında Amsterdam’a taşındı ve kraliyet akademisine resim eğitimi almaya başladı. İleride yeni bir akımın kurucusu olacağından habersiz, gözüne hoş gelen birçok akımla ilgilendi. Bunlar içinde Seurat’ın noktalama tekniğinden, Matisse’in parlak renkli Fovizm’ine kadar pek çok akım vardı.
1908’de Teozofi ile ilgilenmeye başladı. Teozofi’nin ilkelerini benimsedi; insan ayrımcılığı yapmamak, bilinen kuralların dışında çalışabilmek ve keşfedilmemişi araştırmak.
1911’de Paris’e taşındı, kübizmden etkilendi. Mondrian’ın 40 yaşına kadar yaptıkları, 40 yaşından sonra yapacağı patlamanın tesadüf olmadığını gösteriyormuş zaten. Sonunda tüm düşünsel birikimini, 1913 itibariyle en saf şekilde resimlerine aktarmaya başladı.
1.Dünya Savaşı süresince mecburen Hollanda’da yaşadı, burada üretkenliğinin zirvesindeydi. Savaşın bitimiyle Paris’e geri taşındı. 1919’dan 1938’e kadar yaşayacağı Paris’te, onun nerede görsek tanıyabileceğimiz, imzası siyah dikey ve yatay çizgiler olan, sadece 3 ana rengi kullandığı resimlerini yaptı.
Bu resimler bugün mobilyadan ayakkabıya, birçok tasarımda hayat buldu, bulmaya devam ediyor. Yves Saint Laurent ‘in Mondrian resmini 1965-66 Sonhabar-Kış koleksiyonuna taşıması ve ünlü elbisenin Vogue Paris “September Issue”ya kapak olmasıyla, hem Mondrian, hem de o dönem sadece 3 yıllık bir geçmişi olan YSL markası, daha büyük kitleler tarafından tanındı. Bu YSL elbise de tıpkı Mondrian resimleri gibi, bir sanat eseri olarak sergilenmekte. Mondrian resimlerini koleksiyonlarına taşıyanlar arasında Nike’tan, Christian Dior’a, Christian Louboutin’den, Art is Love diyen Moschino’ya birçok moda devi var.
Mondrian, 2. Dünya Savaşı’nın sinyallerini vermesiyle birlikte Londra’ya, 2 yıl sonra ise daha da rahat yaşayabileceğini düşündüğü New York’a taşındı. New York’ta caz müziği, özellikle piano ağırlıklı blues olan Boogie-Woogie müziği keşfetti ve çok sevdi. New York ona farklı bir görüş katmıştı. Resimlerindeki siyah çizgilerin yerini renkli çizgilere bıraktı ve hem Boogie-Woogie müziğin, hem de Manhattan gökdelenlerinin etkisiyle, tamamladığı son resim olan “Broadway Boogie Woogie”yi yaptı. Sadece 4 yıl yaşayabildiği New York’ta 1944’te 71 yaşındayken zatürre sebebiyle vefat etti.
MOMA, müzisyen Jason Moran’dan Piet Mondrian’ın Broadway Boogie Woogie resmini yorumlamasını istemiş. Jason Moran, resimdeki küçük kareleri sol el notaları, büyük kaeleri ise sağ el notaları olarak yorumlamış ve ortaya harika bir melodi çıkmış. Bu eğlenceli yorumu aşağıdaki youtube bağlantısına tıklayarak izleyebilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=05KLW-xsoxE#action=share
Günde 1 Resim, 62. gün, 27 Nisan 2011
Sevgiler, Oylum Yüksel