Ressam : Fikret Mualla Saygı (1903-1967)
Resmin Adı : Balon Satıcısı (1961)
Nerede : Özel Koleksiyon
Boyutu : 55 cm x 65 cm
Türk ressam Fikret Mualla, dışavurumcu ve fovizm akımından eserleriyle ünlüdür. İstanbul’da varlıklı bir ailenin çoçuğu olarak doğdu ama bunun avantajını hiç yaşayamadı, hayatı hep ızdırap dolu geçti. Mualla zannedildiği gibi soyadı değil, adıydı, ailesi kız bebek bekliyordu. Bir oğlulları oldu ama onlar inatla Mualla ismini verdiler. Fenerbahçe’li Hikmet Topuzer dayısıydı. Futbol’u çok seviyordu, futboldan uzaklaşması için Galatasaray Lisesi’ne yatılı okula verildi. Futbolcu olma hayali gerçekleşmediği gibi, bir de üstüne futbol oynarken ayağını sakatladı, ömrü boyunca topal kaldı. Her küçük çocuk gibi okuldan eve taşıdığı bir hastalık, talihsiz bir şekilde annesinin ölümüne sebep oldu.
Futbol oynayamamak, yatılı okumak, topal kalmak ve annesinin ölümüne sebep olduğunu düşünmek… Çocuk yaşında en ağır travmalara maruz kaldı. Bir de üstüne babası bir akrabaları ile evlenip, Fikret Mualla’yı İsviçre’ye mühendislik okumaya gönderdi. Bütün bu acılar onu hayatta yalnız bıraktı. Babasından göremediği desteği başkalarından gördü ve istediği güzel sanatlar eğitimini Almanya’da aldı.
Resim yeteneği ortadaydı ancak o kadar mutsuz ve yalnızdı ki daha 25 yaşındayken hastaneye alkol tedavisi için yattı. Türkiye’ye döndüğünde onun sanatını kimse anlamadı, beğenmedi. Zor şartlarda resim öğretmenliği yaptı. Resim yaparak geçinemeyince aralarında Lüküs Hayat’ın da bulunduğu oparetlerde kostüm tasarladı, özel dersler verdi. İçki kaynaklı yaşadığı bir sinir krizinde kendini Bakırköy’de buldu. Babası 1938’de vefat etti. Bu sayede bir miras sahibi oldu. Neyi varsa satıp Paris’e yerleşti ve ölünceye kadar, 26 yıl boyunca Paris’te yaşadı.
Henri Matisse’den, dolayısıyla fovizmden etkilenmişti. Renki kağıtlar üzerine guaj boya ile yaptığı resimler onun bir çeşit imzası, nerede görsek tanıyacağımız eserlerinden oldu. Paris’te ilk sergisini 1954’te açtı. Gerçi dolandırıldı, para kazanamadı ama sanat çevrelerinin dikkatini çekti. Başarılı olduğu dönemde bile mutsuz ve hastaydı.
Onun resimlerini çok seven bir kadın, Madam Anges, büyük bir dostluk göstererek hastalandığında Fikret Mualla’nın bakımını üstlendi. 1967’de vefat ettiğinde kimsesizler mezarlığına defnedilmişti. Ancak 7 yıl sonra naaşı Türkiye’ye, Karacaahmet’e getirildi. Malesef bu devletin Fikret Mualla’ya, sanatçısına verdiği değerden değildi. Fikret Mualla’nın İstanbul’da ders verdiği öğrencilerden biri, Fahri Korutürk ile evlenmişti, onun özel ilgisi ve sevgisi sayesinde bu hatırşinaslık yapıldı.
Vefatından sonra açık arttırma ile satılan resimleri Ankara Resim ve Heykel Müzesi tarafından satın alındı, diğer resimleri özel koleksiyonlarda bulunmakta. Ankara Resim ve Heykel Müzesi’ndeki Fikret Mualla odasına her girişte başım dönüyor, hangi resmine bakacağımı şaşırıyorum. Balon Satıcısı resmi ise Eczacıbaşı Özel Koleksiyonu’nda bulunuyor. 2005 yılında İstanbul Modern’de sergilenen Fikret Mualla Retrospektifi’ni ziyaret ettiyseniz Balon Satıcısı resmini de görmüşsünüzdür. Fikret Mualla Retrospektifi için 35 farklı koleksiyondan 241 resim bir araya getirilmişti.
Günde 1 Resim, 47. gün, 12 Nisan 2011
Sevgiler, Oylum Yüksel